Max & Saar - deel 1

De eerste drie jaar van je leven zijn bepalend voor de rest van je leven. Daarin vindt de hechting plaats en als deze goed zit, dan komt het in de rest van je leven allemaal wat makkelijker aanwaaien. 

Je bent veerkrachtiger en hebt minder last van stress bij tegenslag. Je hebt meer kans op een leuke jeugd, leuke vrienden en een beter beeld van jezelf. Het is zelfs zo dat je beter ontwikkelt, je beter kunt concentreren en je capaciteiten beter kunt benutten, omdat je hersenen makkelijker hun ding kunnen doen. Je maakt op de kleuterschool al makkelijk vrienden en anderen vinden je leuk. Het voorrecht van een veilige hechting. Maar wat is die veilige hechting nou eigenlijk? 

Een verhaaltje over Max en zijn moeder:Max huilt. Mama hoort haar kindje huilen, liefdevol gaat ze naar Max en sust hem. Ze weet intuitief, mijn maxje heeft honger, dorst, een schone luier of wat ook. Max voelt en ziet dat mama zijn behoefte vervult en voelt zich tevreden en gelukkig. Nadat zijn buikje vol en voldaan voelt, ligt hij tegen zijn warme moeder aan en kijkt naar haar. Daar komt het eerste lachje al. Moeder is hier heel gelukkig mee en wordt vervuld met liefde voor die kleine Max. Ze knuffelt hem nog eens extra. Max leert zichzelf ervaren, door de dingen die hij voelt. Lichamelijk contact en een bevredigend gevoel nadat hij is gevoed. Max leert dat hij op zijn moeder kan vertrouwen en dat deze wereld een veilige plek is, waar mama voor hem zorgt. Als hij wat groter wordt, durft hij het aan om de wereld wat meer te verkennen. Moeder kan wat meer op afstand, maar als er "gevaar" dreigt, rent Max terug in de open en ontvangende armen van mama. Daar hervindt hij z'n veiligheid en is alles weer goed. Hij leert dat mama hem begrijpt en "kent".  Van daaruit leert Max zichzelf kennen en zichzelf zijn. Mama vertelt hem di. Je bent leuk, ik snap je, je bent bijzonder en geliefd. Je bent het waard om moeite voor te doen en om aandacht en tijd aan te geven.  De gevoelens die Max ervaart in zijn jonge leven, worden allemaal gekend door mama. Zij vertelt dat Max boos is, of verdrietig of blij. Doordat al deze gevoelens woorden krijgen, leert Max wat dit betekent en worden ze als het ware opgevangen en gekaderd.Niet onbelangrijk hierin, is dat Max voelt en weet, dat mama beschikbaar is voor hem.  Max voelt zich veilig. Hij heeft een basis van veiligheid waarmee hij de wereld tegemoet treedt. 

Vanuit deze veilige basis leert Max hoe de wereld in elkaar steekt. De nieuwe dingen die hij meemaakt in zijn jonge leven, zal hij "beoordelen" aan de hand van deze ervaringen. Bijvoorbeeld: Max ontmoet een ander kind in de zandbak. Hij zal nu gaan kiezen, als het ware, wat hij met deze informatie gaat doen. Vanuit zijn ervaring zal hij waarschijnlijk dit andere kind tegemoet treden met een nieuwsgierigheid en met een vertrouwen dat de ander hetzelfde zal reageren als zijn moeder. Hij heeft namelijk geleerd dat moeder hem leuk vindt en lief. Met deze open blik zal hij contact maken, onder het beschermende oog van mams. Gaat dit mis, is mama daar om hem te troosten en hem weer te verzekeren dat Max de moeite waard is. Zo ook bij andere volwassenen. Hij zal open en toegankelijk contact maken, mits de veiligheid daar is, natuurlijk. 

Het basis script is geschreven. Max zal nieuwe ervaringen tegemoet gaan en plaatsen binnen dit kader.  Lang leve Max en zijn mama als het ware. Voor Max is dit namelijk goed nieuws, zoals je hebt gelezen in de intro van dit stukje. In het basisscript van Max staat geschreven dat hij geliefd is, leuk en waardevol. Daar staat ook geschreven dat mensen te vertrouwen zijn en dat contact maken en in contact staan met een ander leuk en fijn is. Hij heeft zich bij mama in de armen veilig gevoeld en dit gevoel van veiligheid draagt hij als het ware, met zich mee. Er is voldaan aan zijn hechtingsbehoeften en om ze nog even kort samen te vatten:

• nabijheid
• veiligheid/geborgenheid
• acceptatie
• geliefd voelen
• belangrijk voelen/zijn
• waardering
• stimulans/vertrouwen

Helaas is dit niet voor iedere Max weggelegd, of hoe je ook bent genoemd. Er bestaan namelijk ook andere vormen van hechting, behalve de veilige hechting. Je voelt hem al aankomen zeker...de onveilige hechting. Nog niet zo heel lang geleden werd gedacht dat het basisscript van de eerste hechting onveranderbaar is. Dit is natuurlijk geweldig nieuws bij een veilige hechting en overeenkomstig script, maar niet zulk leuk nieuws voor de mensen met een onveilige hechting. Zij zouden dan een soort van gedoemd voor het leven zijn. Eens onveilig, altijd onveilig en daar dan nog bovenop, dat de meeste dingen in het leven dus een stuk moeilijker zijn en zwaarder. Dingen komen niet als van nature aanwaaien. Zelfs de verbindingen in je hersenen, die gemaakt worden bij een veilige hechting (hierover later meer), worden dan nooit gemaakt. Voordat we met z'n allen de depressie induiken.. gelukkig is het tegendeel bewezen. Het basis script kan herschreven worden op latere leeftijd. Er kunnen veilige verbindingen (hechting) gemaakt worden, ondanks een onveilige hechting.